Consuminderen

Het houdt me al jaren bezig: consuminderen. Ik was een tijd lid van de mailgroep De Gulden Gulden, leende de Vrekkenkrant van de bieb, las een tijd het tijdschrift Genoeg, bestudeerde diverse boeken over zuinig leven en het The Complete Tightwad Gazette in de kast staan. Op de Gulden Gulden waren de meeste leden bezig met zo zuinig mogelijk leven. En dat was heel leerzaam. Ze wisten van alles over bezuinigen, inmaken, moestuinieren, betaalbare cadeautjes, leuke gratis uitgaanstips, mooie aanbiedingen, noem het maar op.

De gedachte achter consuminderen is deze:

- Je werkt voor je geld.

- Hoeveel tijd ben je werkelijk met je werk bezig?

- Wat levert een uur werken je dan op?

- Welke uitgaven doe je om te kunnen werken (werkkleding, benzine bijvoorbeeld)

- Als je dat van je inkomen aftrekt, wat levert een uur werken je dan op?

Stel dat je 15,- per uur verdient met deze rekensom. Je komt een mooi boek tegen voor 30,-. Ben je bereid om voor dit boek 2 uur te werken? Of, anders gesteld, is het boek je 2 uur van je levensenergie waard? En als dat niet zo is, kun je het dan lenen van de bibliotheek? Is het tweede hands goedkoper te krijgen? Andersom kun je de vraag ook stellen. Wil je wel zoveel werken? Zou je niet met minder toe kunnen en dan meer tijd aan andere dingen besteden? Een goed boek hierover is Je geld of je leven van Hanneke van Veen en Rob van Eeden. Hun boek is al jarenlang een soort handboek voor de consuminderaar. Op dit moment kun je het boek gratis downloaden via de site van Genoeg. Ze vragen wel of je, als je het boek gaat uitprinten een klein bedrag wilt overmaken naar een goed doel. Lijkt me een goede deal.

In de Tightwad Gazette is er ook aandacht voor de manier waarop je je geld en je tijd inzet. Je kunt consuminderen om allerlei redenen. De schrijfster van de Gazette, Amy Dacyczyn, deed dit omdat ze graag van een inkomen wilde leven, en een groot gezin hebben, en een groot huis met een schuur bezitten. Niemand geloofde dat zij dat kon, maar het lukte haar toch. Het succes van haar tijdschrift zal er aan bijgedragen hebben, maar ze is nooit luxer gaan leven.

Een vriendin van haar deed zuiniger aan omdat ze een lange en dure reis wilde maken. Daarom ging ze bijvoorbeeld minder uit eten. De mate van bezuinigen en het doel zijn beperkter, maar het principe is hetzelfde. Ze heeft een wens en stelt haar gedrag daarop af.

Consuminderen gaat dus niet alleen over geld, maar juist over verlangen, tijd en aandacht. Zijn mijn uitgaven mijn inspanning waard? Passen ze in mijn beeld van een goed leven? Is het nodig voor mijn geluk dat ik nog meer heb dan ik al heb? Dat zijn de vragen die ik me stel. Voor mij werkt dat uit in vegetarisme, de wens om zonnecellen en een moestuin te hebben, snuffelen in kringloopwinkels, kopen bij ecowinkels. Ik ben dus niet alleen maar zuinig: ecoproducten zijn meestal duurder dan de huismerken in de 'gewone' supermarkt. Mijn wekelijkse boodschappen zullen veel duurder uitvallen. Dat vind ik niet erg, ik wil dat graag zo. Mijn jubeljaar past ook in het consuminderen als een zoektocht naar dat wat mijn leven goed maakt.

Daar staat tegenover dat ik terughoudend ben met het maken van vliegreizen, zeker als het voor een paar dagen is. Een weekendje Barcelona zal ik niet snel doen, ookal kun je er heel goedkoop heen. De uitstoot is zo groot, dat dat voor mij niet in verhouding staat tot het plezier. Mijn laatste reis was in 2010, naar Japan. Het was een schitterende reis, waarvan ik enorm heb genoten. Voorlopig ga ik even niet meer met het vliegtuig. Ik hoop in 2015 weer eens een lange reis te maken. Trein-, boot- of busreizen komen in de tussentijd meer in aanmerking. Dat is een stuk minder vervuilend.

Nu heb ik, behalve mijn hypotheek, geen schulden. Ik weet niet hoe ik me zou voelen over consuminderen als ik wel schulden had en genoodzaakt was die af te lossen. Misschien moeten we wel onderscheid maken tussen bezuinigen en consuminderen. Bezuinigen is meer een noodzaak, consuminderen vooral een wens naar een prettige balans, naar een goed leven.