Toen ik onlangs zat te schrijven aan mijn gekregen, gevonden en gekochtblog nummer 4, bedacht ik dat er nog een g bij moest: gegeven. Het komt er sowieso al in voor. Dingen die ik doorgeef of cadeautjes die ik gekocht heb in kringloopwinkels om mensen in mijn omgeving mee te verrassen. Vanaf nu worden die blogjes dus 4G blogs. Nu wil ik eerst even de achterstand in halen. Dingen geven is heerlijk. Ik zie iets in een winkel liggen of vind een mooi recept, dat ik beslist voor iemand moet maken. De voorpret is al geweldig leuk en dan natuurlijk het plezier van het geven zelf. Het hoort echt thuis is de rij G's.
In april ging ik op bezoek bij mijn nichtje in Engeland. Nichtje in dit geval is een vrouw van 27. Ik vroeg haar of ik nog iets voor haar mee kon nemen. "Alles wat ik nodig heb, heb ik hier", schreef ze terug. Daarom bedacht ik zelf iets. Ik kocht een klein picknickmandje, drie potjes en een klein linnen theedoekje. In een van de potjes maakte ik een regenboogkaars, in het tweede potje ging een bietenchutney die ik wel vaker maak, en die zij heel lekker vindt. En in het derde potje deed ik een pesto van eeuwige moes en wilde knoflook. Het mandje was wel wat lastig te vervoeren, moet ik zeggen. Volgende keer misschien gewoon maar een boek? Ach, ze was er blij mee en toen ik weer thuis was kreeg ik een berichtje van haar dat haar vrienden het recept wilden hebben van 'that delicious green stuff'. Dat is toch ook wel weer heel erg leuk.
Voor een vriendin van mij maakte ik ook een pesto en een regenboogkaars. Deze keer in potjes die ik in mijn studententijd nog bij elkaar spaarde bij het Britse gezin waar ik schoonmaakte van de Chivers marmelade. Ik heb geprobeerd de pesto in te maken, weet niet of het helemaal gelukt is. Ik heb haar gewaarschuwd! Tot nu toe nog geen klachten gehoord.
Mijn broer en zijn vrouw zijn fervente wandelaars. In de winkel waar ik vrijwilliger ben, vond ik een boek van Frederik van Eeden, Botanische wandelingen. Ik had het al een tijd voor hem in huis. En dit jaar moest ik toevallig vlak voor zijn verjaardag bij hem in de buurt zijn. Ik kondigde mezelf aan, en kon blijven eten. Aan tafel vertelde ik hem dat hij jarig was. Speciaal voor mij een paar dagen eerder. Hij houdt er wal van om verrast te worden. De volgende dag stuurde hij me een paar citaten uit het boek via Whatsapp. Frederik van Eeden kan nog wel wat overdrijven en de oude taal maakt dat alleen nog maar bombastischer. Hij vond het leuk.
Een vriend van mij is een bedrijf begonnen als kok. Hij kookt voor festivals. Zo nu en dan verschijnen er foto's van hem om face*bo*ok in vol koksornaat. Voor hem staan dan heerlijke gerechten en hij ziet er erg gelukkig uit. In een bak met afgeprijsde boeken vond ik een boek over een kok die ontslagen was uit een restaurant en daarna voor zichzelf begon. Ik heb het voor hem gekocht. In juni zien we elkaar, dan neem ik het voor hem mee.
Dat is de stand tot nu toe....
woensdag 25 mei 2016
maandag 23 mei 2016
Bloemkool en komkommer
Zondag kocht ik een bloemkool ter grootte van een basketbal bij de supermarkt. Er zat nog wel 'wat' blad om, maar het leek me een prima aankoop. Toen ik thuis de eerste bladeren begon weg te halen, werd dit even anders. Ik bleef maar snijden. Uiteindelijk hield ik een kooltje over dat niet groter was dan een handbal. Dat was wel wat klein voor bijna 3,00. Weet iemand me te vertellen waarom bloemkolen in verhouding zo duur zijn?
Maar goed, ik moet het doen met wat ik heb. De lelijkste, buitenste bladeren zijn op de composthoop gegaan. De binnenste bladeren zagen er zo mooi uit en smaakten genoeg naar bloemkool om er soep van de maken.
Ik kookte een liter water op mijn Coox, deed de bladeren er in stukjes bij met een ui en een bouillonblokje. Ik liet het even doorkoken en haalde de pan toen van het vuur. Terwijl ik linzen kookte, konden de bladeren verder garen en deed ik er een stuk gorgonzola bij. Nadat de linzen klaar waren, zette ik de soep nog even terug om de kaas echt te laten smelten. Daarna kookte ik nog een liter water voor in de thermoskan. Prettig om thee en koffie mee te zetten. Het was intussen gaan regenen, dus haalde ik de grote takken uit het vuur en doofde ze in wat water. De deksel ging op de coox en ik liet het vuur langzaam doven.
In de keuken pureerde ik de soep met de staafmixer tot een heerlijk zacht mengsel. Soep van bloemkoolblad kan ik iedereen aanraden. Ik moest maandag op mijn werk blijven vanwege een avond afspraak. Een thermoskan met soep en een lekker stokbroodje werden mijn heerlijke avondeten. Ik heb op mijn werk een magnetron, dus ik kon de soep nog snel even opwarmen.
De echte bloemkool gaat maandag in een curry.
Komkommer
En dan heb ik nog een ander recept om te delen. Het is één van mijn recepten voor de dagen waarop ik vast, maar het is ook heel lekker als een verfrissend zomerdrankje.
De komkommer en takjes dille in stukken door de karnemelk doen. Dan zout, peper, een klein scheutje citroensap en tabasco toevoegen. De citroensap ondersteunt de smaak van de dille en de tabasco maakt dat het drankje een heel klein beetje een scherpe nasmaak heeft. Zet de staafmixer in het mengsel en je hebt een heerlijk fris drankje. Ik bewaarde een flesje van een smoothie die ik ooit op het station kocht. Precies een goed flesje om voortaan mijn eigen smoothie in mee te nemen als ik op reis ga.
Maar goed, ik moet het doen met wat ik heb. De lelijkste, buitenste bladeren zijn op de composthoop gegaan. De binnenste bladeren zagen er zo mooi uit en smaakten genoeg naar bloemkool om er soep van de maken.
Ik kookte een liter water op mijn Coox, deed de bladeren er in stukjes bij met een ui en een bouillonblokje. Ik liet het even doorkoken en haalde de pan toen van het vuur. Terwijl ik linzen kookte, konden de bladeren verder garen en deed ik er een stuk gorgonzola bij. Nadat de linzen klaar waren, zette ik de soep nog even terug om de kaas echt te laten smelten. Daarna kookte ik nog een liter water voor in de thermoskan. Prettig om thee en koffie mee te zetten. Het was intussen gaan regenen, dus haalde ik de grote takken uit het vuur en doofde ze in wat water. De deksel ging op de coox en ik liet het vuur langzaam doven.
In de keuken pureerde ik de soep met de staafmixer tot een heerlijk zacht mengsel. Soep van bloemkoolblad kan ik iedereen aanraden. Ik moest maandag op mijn werk blijven vanwege een avond afspraak. Een thermoskan met soep en een lekker stokbroodje werden mijn heerlijke avondeten. Ik heb op mijn werk een magnetron, dus ik kon de soep nog snel even opwarmen.
De echte bloemkool gaat maandag in een curry.
Komkommer
En dan heb ik nog een ander recept om te delen. Het is één van mijn recepten voor de dagen waarop ik vast, maar het is ook heel lekker als een verfrissend zomerdrankje.
- Een halve komkommer
- 300 Ml karnemelk
- Een bosje dille
- Zout
- Peper
- Citroensap
- Tabasco
De komkommer en takjes dille in stukken door de karnemelk doen. Dan zout, peper, een klein scheutje citroensap en tabasco toevoegen. De citroensap ondersteunt de smaak van de dille en de tabasco maakt dat het drankje een heel klein beetje een scherpe nasmaak heeft. Zet de staafmixer in het mengsel en je hebt een heerlijk fris drankje. Ik bewaarde een flesje van een smoothie die ik ooit op het station kocht. Precies een goed flesje om voortaan mijn eigen smoothie in mee te nemen als ik op reis ga.
zaterdag 21 mei 2016
Plannen volgens Scott en Helen
De Nearings zijn al vaker langs gekomen hier op mijn blog. Het waren inspirerende mensen die een heel eigen leven opbouwden. In hun boek Tevreden leven beginnen ze met uit te leggen welke doelstellingen ze in hun leven hadden. Zelfvoorzienend zijn, niet meer geld verdienen dan ze nodig hadden, zelf huizen bouwen. In tien punten in het eerste hoofdstuk werkten ze dat uit. Lange verhalen over bouwmethodes, rotsblokken verzamelen en het zoeken naar een steengroeve maken deel uit van deze lijst. Hoewel ik niet van plan ben om iets te bouwen of zo drastisch mijn leven te veranderen, zijn deze punten voor mij wel een inspiratie.
Wie een willekeurig verbeter-jezelf-boek open slaat, komt vanzelf een hoofdstuk tegen over doelen stellen. Daarbij is een doel een wens of een droom met een plan erbij.
De afgelopen maanden heb ik steeds even de tijd genomen om na te denken over míjn plan of beter mijn doelen. Ik heb gekozen om plannen te maken tot ik vijftig ben. Nog een paar jaar de tijd. Ik heb een verdeling gemaakt in praktische doelen en meer spirituele doelen. Het meerjarenplan kan weer opgedeeld worden in jarenplannen, jaarplannen in kwartaalplannen, kwartaalplannen in maandplannen en dat weer naar stappen per dag. Het houdt me scherp en tegelijk word ik er soms kriebelig van. Het is duidelijk dat je er een balans in moet zien te vinden.
Het verschil met Scott en Helen, in ieder geval op dit moment, is dat ik 40 uur per week werk. Mijn doelen hebben daar niet zo heel veel mee te maken. Behalve dan dat ik op mijn vijftigste minder wil gaan werken, tegen die tijd zo ecologisch mogelijk wil leven, me meer met vrijwilligerswerk wil bezig houden en met het organiseren van luchtige op-het-leven middagen. Scott en Helen hadden ieder uur van de dag om te werken aan de realisatie van hun doelen. Mijn lat moet dus iets lager liggen.
De stappen die ik in ieder geval dit jaar wil zetten zijn:
Wie een willekeurig verbeter-jezelf-boek open slaat, komt vanzelf een hoofdstuk tegen over doelen stellen. Daarbij is een doel een wens of een droom met een plan erbij.
De afgelopen maanden heb ik steeds even de tijd genomen om na te denken over míjn plan of beter mijn doelen. Ik heb gekozen om plannen te maken tot ik vijftig ben. Nog een paar jaar de tijd. Ik heb een verdeling gemaakt in praktische doelen en meer spirituele doelen. Het meerjarenplan kan weer opgedeeld worden in jarenplannen, jaarplannen in kwartaalplannen, kwartaalplannen in maandplannen en dat weer naar stappen per dag. Het houdt me scherp en tegelijk word ik er soms kriebelig van. Het is duidelijk dat je er een balans in moet zien te vinden.
Het verschil met Scott en Helen, in ieder geval op dit moment, is dat ik 40 uur per week werk. Mijn doelen hebben daar niet zo heel veel mee te maken. Behalve dan dat ik op mijn vijftigste minder wil gaan werken, tegen die tijd zo ecologisch mogelijk wil leven, me meer met vrijwilligerswerk wil bezig houden en met het organiseren van luchtige op-het-leven middagen. Scott en Helen hadden ieder uur van de dag om te werken aan de realisatie van hun doelen. Mijn lat moet dus iets lager liggen.
De stappen die ik in ieder geval dit jaar wil zetten zijn:
- Het aflossen van mijn hypotheek, er moet elke maand ruim 1000 euro naar de spaarrekening om de 10% bij elkaar te sparen. Tot nu toe gaat dat goed. Ik heb mijn vakantiegeld deze maand grotendeels doorgeschoven.
- De zonnepanelen. Daar heb ik al meer over geschreven. Ik heb net mijn gas en lichtgegevens doorgegeven aan de leverancier. Ik kan dus nu mijn jaarverbruik weer verrekenen naar de zonnepanelen.
- Het verbeteren van de grond in mijn tuin, zodat ik er steeds meer groenten in kan kweken. Daarvoor komen de compostvaten. Ik moet even wachten omdat de twee gekoppelde vaten die ik hebben wil op dit moment niet leverbaar zijn. Ik heb me voorgenomen dat ik ieder jaar zorg voor een kuub extra grond in mijn tuin. Dat is echt wel nodig met die zware klei. Het grote scheppen heb ik gepland voor het najaar. Nu is het vooral de zorg voor alle planten en de groenten in de tuin.
- Veel naar de kringloop en het grofvuil brengen, zodat er ruimte komt in mijn schuurtje. Op termijn wil ik dat afbreken en vervangen door een kas. Dat lijkt me echt geweldig. Er is een prachtige kas te koop bij de Wiltfang, maar die kost nogal wat. Niet alleen in aanschaf maar ook in onderhoud. Het is namelijk een houten kas. Wel heel prachtig. Voorlopig droom ik nog even.
- Meer zicht krijgen op mijn financiën, zodat ik ook echt met een gerust hart minder kan gaan werken. Daarvoor leen ik boeken uit de bieb. En als ik vragen heb probeer ik via mensen die ik ken aan antwoorden te komen. Het ziet er, voor zover ik het nu kan zien, best heel aardig uit....
- Een aantal nieuwe recepten proberen die me meer zelfvoorzienend maken. Dit combineer ik met het leren eten uit de natuur. Vorig jaar ontdekte ik een Zavelzwam, dit jaar heb ik meer gedaan met Daslook. Ik heb dat overigens in mijn tuin. Vorig jaar plantte ik Lievevrouwenbedstro. Dat bloeit nu heerlijk wit. De rest van het jaar kan ik er thee van zetten. Ook voor huidverzorging wil ik meer zelf maken. Daar puzzel ik nog op.
woensdag 18 mei 2016
Genieten van mijn werk
Ik werk in de geschiedenis. Vandaag had ik een studie-uitje samen met een van mijn vrijwilligers. We bezochten een oude toren, die we willen beschrijven in een informatiebrochure over de torens en de klokken in de gemeente. Twee weken geleden hadden we een middag onderzoek gedaan in de kerkarchieven om te kijken of er iets te vinden was over de bouw in de negentiende eeuw. Dat viel tegen. De hoge heren uit die tijd hebben niet de moeite genomen om op te schrijven hoe ze de toren hebben gebouwd! Toch jammer, want nu moet de toren het verhaal vertellen.
In de kleinere dorpen is er vaak een beheerder, bij wie je de sleutel van de toren kunt halen als je hem wilt beklimmen. Mijn vrijwilliger en ik waren verrast over het vertrouwen en vonden het tegelijk heel leuk. We konden gewoon de sleutel meenemen en samen de toren op. Zij heeft wat hoogtevrees, dus het was een kleine uitdaging. Het was geweldig om het oude gebouw te bekijken. Die doorleefde, oude balken, de grote klok, die in 1949 werd opgehangen omdat de Bezetter de oude klok had meegenomen. Het naambord van de oude toren hing er nog en we konden naar buiten om over het landschap te kijken. En dat is nu prachtig met de koolzaadvelden.
We hadden meer vragen dan antwoorden toen we weer beneden waren, maar vonden het tegelijk een geweldige ervaring. Het is een heel mooie toren waarvoor Italiaanse architectuur als uitgangspunt is genomen. De oude bomen bij de toren maken het beeld compleet, met een oude begraafplaats en de kerk, die nog 13e eeuwse muren heeft.
Ik reed naar huis met het gevoel dat ik toch wel heel veel geluk gehad heb met zulk werk. Genieten van mooie oude gebouwen samen met een van mijn vrijwilligers. Zij is geweldig in haar werk. Ik kan echt op haar bouwen, dus ik nodig haar graag uit om met me mee te gaan. Er zijn nog wel een paar torens.....
In de kleinere dorpen is er vaak een beheerder, bij wie je de sleutel van de toren kunt halen als je hem wilt beklimmen. Mijn vrijwilliger en ik waren verrast over het vertrouwen en vonden het tegelijk heel leuk. We konden gewoon de sleutel meenemen en samen de toren op. Zij heeft wat hoogtevrees, dus het was een kleine uitdaging. Het was geweldig om het oude gebouw te bekijken. Die doorleefde, oude balken, de grote klok, die in 1949 werd opgehangen omdat de Bezetter de oude klok had meegenomen. Het naambord van de oude toren hing er nog en we konden naar buiten om over het landschap te kijken. En dat is nu prachtig met de koolzaadvelden.
We hadden meer vragen dan antwoorden toen we weer beneden waren, maar vonden het tegelijk een geweldige ervaring. Het is een heel mooie toren waarvoor Italiaanse architectuur als uitgangspunt is genomen. De oude bomen bij de toren maken het beeld compleet, met een oude begraafplaats en de kerk, die nog 13e eeuwse muren heeft.
Ik reed naar huis met het gevoel dat ik toch wel heel veel geluk gehad heb met zulk werk. Genieten van mooie oude gebouwen samen met een van mijn vrijwilligers. Zij is geweldig in haar werk. Ik kan echt op haar bouwen, dus ik nodig haar graag uit om met me mee te gaan. Er zijn nog wel een paar torens.....
zaterdag 14 mei 2016
Jane's hoop
De afgelopen weken heb ik in kleine etappes het boek Hoop voor dier en wereld gelezen van Jane Goodall. Ik vind Jane een van de mooiste, boeiendste en meest inspirerende vrouwen (en mensen) ter wereld. Het boek gaat van verhaal naar verhaal over dieren die gered worden door mensen die dag en nacht voor ze klaar staan. Ik was verwonderd. Mensen leven wekenlang in oerwouden, overnachten bij de dieren, geven vakanties op en leren leven met het verdriet van het verlies van jonge dieren. In één geval leerde een van de verzorgers zelfs de paringsdans van een bedreigde vogel, om een vrouwtje over te halen te paren, zodat er jonge dieren zouden komen.
Tijdens het lezen vroeg ik me af wat de reden kan zijn voor mensen om zo ver te gaan. Bijvoorbeeld bij een tor: de Amerikaanse doodgraver. Waarom gaan mensen zo ver om een tor te redden? Hoewel alle mensen in dit boek gepassioneerde dierenliefhebbens zijn, is dit een duidelijk geval. Doodgravers leggen hun eitjes in kadavers en zorgen zo dat ze worden opgeruimd, lees opgegeten. Ze verstoppen het kadaver onder de grond. Het zijn dus heel nette dieren. Als zij dat niet doen, komen er vliegen en mieren in grote kolonnes op het kadaver af, met alle overlast die dat brengt.
Wat ik ook heb geleerd van het boek is hoe maatregelen, die ons maar heel klein lijken en die wij nemen als mensen voor ons eigen comfort, grote gevolgen kunnen hebben voor de natuur. Soms gebeurt het onbedoeld. Ratten, die meekomen op een schip en op een eiland van boord gaan, kunnen enorme schade aanrichten in de natuur. Geiten, die door kolonisten werden meegenomen, konden een bedreiging zijn voor de dieren en planten op een eiland. Soms moeten natuurbeschermers dieren uitroeien om een ecosysteem weer in balans te brengen. Dat lijkt wel wat tegenstrijdig.
Dat is het woord dat op de achtergrond van het hele boek aanwezig is: ecosysteem. Jane legt het niet overal uit. Wat kan het gevolg zijn voor de wereld als de reuzenpanda uitsterft? Ik weet het niet. We missen de Dodo toch ook niet echt? Misschien is niet altijd schadelijk voor de wereld als een soort uitsterft, is het alleen jammer en heeft het een signaalfunctie voor ons. De reuzenpanda is in de problemen gekomen omdat er onvoldoende voedsel was. Panda's eten een bijzonder soort bamboe. Doordat in China steeds mee landbouwgrond nodig is, verdwijnen de bamboebossen, en wordt de groep Panda's steeds kleiner. Wie weet zijn er nog mee dieren bedreigd die de bamboebossen nodig hebben en uiteindelijk krijgen mensen daar toch mee te maken.
Er schijnen met grote regelmaat dieren uit te sterven. Of we denken dat het zo is..... Een onderdeel van het boek gaat over dieren die toch nog bleken te leven, hoewel alle biologen dachten dat ze uitgestorven waren. Die dieren waren blijkbaar slimmer dan de biologen dachten. En vastbesloten om in leven te blijven. Dat waren mooie verhalen om te lezen, hoopvol.
Mensen die dieren willen redden, uitgestorven soorten die er toch nog blijken te zijn en dan ook nog de soorten die nog gevonden worden of na twee eeuwen voor het eerst weer worden gezien. De natuur is sterk. Geen reden om er slordig mee te zijn, want de mens is een schadelijke diersoort. Ik moet dit echt laten bezinken... Mijn gedrag kan een onbedoeld gevolg hebben. Omdat ik niet beter weet... De schippers wisten ook niet wat er zou gebeuren met de ratten die hun ruimen verlieten. Tja...
Jane vertelt nog over het redden van een plant: de monsterpalm van Madagskar. Ze schrijft dat ze de bloei van deze plant nooit te zien zal krijgen omdat deze maar eens in de 50 jaar bloeit. Dat maakte indruk. Er zijn mensen die zich met hart en ziel inzetten voor dat wat ze nooit te zien zullen krijgen. Die tegenslagen doorstaan en met vallen en opstaan door blijven gaan. Natuurlijk kan het nieuws dat de plant is gered al geweldig zijn als nalatenschap voor volgende generaties, en toch blijft dit hangen in mijn hoofd.
De gedrevenheid is zo inspirerend. Jane Goodall is nu in de tachtig en reist nog steeds over de wereld om mensen te overtuigen dat we voorzichtiger moeten zijn met de natuur. Fascinerend, zo'n vrouw en zo'n verhaal.
Tijdens het lezen vroeg ik me af wat de reden kan zijn voor mensen om zo ver te gaan. Bijvoorbeeld bij een tor: de Amerikaanse doodgraver. Waarom gaan mensen zo ver om een tor te redden? Hoewel alle mensen in dit boek gepassioneerde dierenliefhebbens zijn, is dit een duidelijk geval. Doodgravers leggen hun eitjes in kadavers en zorgen zo dat ze worden opgeruimd, lees opgegeten. Ze verstoppen het kadaver onder de grond. Het zijn dus heel nette dieren. Als zij dat niet doen, komen er vliegen en mieren in grote kolonnes op het kadaver af, met alle overlast die dat brengt.
Wat ik ook heb geleerd van het boek is hoe maatregelen, die ons maar heel klein lijken en die wij nemen als mensen voor ons eigen comfort, grote gevolgen kunnen hebben voor de natuur. Soms gebeurt het onbedoeld. Ratten, die meekomen op een schip en op een eiland van boord gaan, kunnen enorme schade aanrichten in de natuur. Geiten, die door kolonisten werden meegenomen, konden een bedreiging zijn voor de dieren en planten op een eiland. Soms moeten natuurbeschermers dieren uitroeien om een ecosysteem weer in balans te brengen. Dat lijkt wel wat tegenstrijdig.
Dat is het woord dat op de achtergrond van het hele boek aanwezig is: ecosysteem. Jane legt het niet overal uit. Wat kan het gevolg zijn voor de wereld als de reuzenpanda uitsterft? Ik weet het niet. We missen de Dodo toch ook niet echt? Misschien is niet altijd schadelijk voor de wereld als een soort uitsterft, is het alleen jammer en heeft het een signaalfunctie voor ons. De reuzenpanda is in de problemen gekomen omdat er onvoldoende voedsel was. Panda's eten een bijzonder soort bamboe. Doordat in China steeds mee landbouwgrond nodig is, verdwijnen de bamboebossen, en wordt de groep Panda's steeds kleiner. Wie weet zijn er nog mee dieren bedreigd die de bamboebossen nodig hebben en uiteindelijk krijgen mensen daar toch mee te maken.
Er schijnen met grote regelmaat dieren uit te sterven. Of we denken dat het zo is..... Een onderdeel van het boek gaat over dieren die toch nog bleken te leven, hoewel alle biologen dachten dat ze uitgestorven waren. Die dieren waren blijkbaar slimmer dan de biologen dachten. En vastbesloten om in leven te blijven. Dat waren mooie verhalen om te lezen, hoopvol.
Mensen die dieren willen redden, uitgestorven soorten die er toch nog blijken te zijn en dan ook nog de soorten die nog gevonden worden of na twee eeuwen voor het eerst weer worden gezien. De natuur is sterk. Geen reden om er slordig mee te zijn, want de mens is een schadelijke diersoort. Ik moet dit echt laten bezinken... Mijn gedrag kan een onbedoeld gevolg hebben. Omdat ik niet beter weet... De schippers wisten ook niet wat er zou gebeuren met de ratten die hun ruimen verlieten. Tja...
Jane vertelt nog over het redden van een plant: de monsterpalm van Madagskar. Ze schrijft dat ze de bloei van deze plant nooit te zien zal krijgen omdat deze maar eens in de 50 jaar bloeit. Dat maakte indruk. Er zijn mensen die zich met hart en ziel inzetten voor dat wat ze nooit te zien zullen krijgen. Die tegenslagen doorstaan en met vallen en opstaan door blijven gaan. Natuurlijk kan het nieuws dat de plant is gered al geweldig zijn als nalatenschap voor volgende generaties, en toch blijft dit hangen in mijn hoofd.
De gedrevenheid is zo inspirerend. Jane Goodall is nu in de tachtig en reist nog steeds over de wereld om mensen te overtuigen dat we voorzichtiger moeten zijn met de natuur. Fascinerend, zo'n vrouw en zo'n verhaal.
woensdag 11 mei 2016
Schoonheid in de buurt
Stadwandelingen: middeleeuws Armsterdam, kerken in Maastricht of hofjestocht in Utrecht. En wat dacht je van een koninklijke wandeling door Londen, een bierwandeling door Gent, een Carravagio tocht in Rome of lopen door het Parijs van Chanel? Ik noem maar een paar wandelingen, zo uit mijn hoofd, waarvan in denk dat ze vast wel bestaan. Het wordt er ook weer de tijd voor. Zeker op deze stralende dagen. Ik houd meer van cultuur dan van natuur als ik er op uit wil. Dus een stadswandeling vind ik heerlijk.
Ik ben ervan overtuigd dat al die wandelingen met boeiende thema's geweldig zijn en ongetwijfeld langs leuke terrasjes of winkeltjes leiden. Als ik in de buurt ben, zal ik er zeker een doen want er is vast veel schoonheid te zien onderweg. Maar die is er ook heel dichtbij en daar vergeten we vaak naar te kijken. Dit was een tip van een zogenaamde wandelcoach: kijk eens rond in je eigen buurt.
Ik maakte daarom een wandeling door mijn wijk. Het is een prachtige wijk uit het begin van de vorige eeuw. Mooie hoekjes, metselwerk, glas in lood. Er is zo veel te zien. Ik ging verder door het park, lunchte daar met een heerlijk broodje gegrilde groente (tot mijn verrassing was het maar een half uur lopen!) en vond zigzaggend mijn weg naar huis.
Ik sprak een man die net zijn huis uit kwam lopen met twee honden. Hij woont in een oude fietsenfabriek uit 1894. Naast zijn huis is een restaurant in de oude smederij, waarin de fietsenfabrikant was begonnen als wagenmaker. De fabriek groeide zo hard, vertelde de bewoner, dat er al snel een nieuwe pand moest worden gebouwd buiten de stad. Dat pand staat er niet meer overigens, daar staan nu appartementen. De oude fabriek stond een tijdje leeg en werd daarna als woonruimte in gebruik genomen. Hij woont er al jaren met plezier. We verwonderen ons samen over het prachtige metselwerk. En dat voor een fabriekspand! Tegenwoordig is dat toch wel anders. Dat zag ik onlangs nog ontstaan, toen een nieuw winkelpand werd gebouwd: een constructie van metaal met golfplaten er tegenaan. Veel meer is het niet. Snel gebouwd en net zo snel weer afgebroken. In zo'n pand zal nooit iemand willen wonen als de fabriek moet verhuizen. Te lelijk om naar te kijken.
Ik ontdek nog een hofje dat ik nooit eerder heb gezien en een gasthuis uit de 17e eeuw. Het is gesticht door een rijke juffer. Zes kamers zijn het voor oudere vrouwen van onbesproken gedrag. Ik bedenk dat deze oudere vrouwen dan echt arm zullen zijn geweest, als ze geen weduwe waren. Veel mogelijkheden om geld te verdienen waren er niet. En vrouwen kregen (net als nu) vaak minder betaald dan mannen. Voor vrouwen was dan prostitutie een laatste middel van overleven. Maar dan ben je dus niet onbesproken meer. De wandeling roept wel wat mijmeringen op. Op de plaquette op de muur lees ik dat nazaten uit de familie nog steeds in het bestuur zitten van het gasthuis. Dat is toch bijzonder! Ik geniet van zulke oude dingen om me heen. Niet alleen de huizen, de bomen, de hofjes of het straatbeeld maakt te wandeling zo aantrekkelijk. Het zijn ook de verhalen die ik onderweg tegenkom, de ouderdom en de gedachte dat generatie na generatie hier gewoond en geleefd hebben in alle mogelijke omstandigheden. En dat het in mijn eigen stad is, maakt het alleen nog maar mooier. Ik ga dit zeker vaker doen en ik kan het iedereen aanraden.
Heeft iemand nog een tip?
Ik ben ervan overtuigd dat al die wandelingen met boeiende thema's geweldig zijn en ongetwijfeld langs leuke terrasjes of winkeltjes leiden. Als ik in de buurt ben, zal ik er zeker een doen want er is vast veel schoonheid te zien onderweg. Maar die is er ook heel dichtbij en daar vergeten we vaak naar te kijken. Dit was een tip van een zogenaamde wandelcoach: kijk eens rond in je eigen buurt.
Ik maakte daarom een wandeling door mijn wijk. Het is een prachtige wijk uit het begin van de vorige eeuw. Mooie hoekjes, metselwerk, glas in lood. Er is zo veel te zien. Ik ging verder door het park, lunchte daar met een heerlijk broodje gegrilde groente (tot mijn verrassing was het maar een half uur lopen!) en vond zigzaggend mijn weg naar huis.
Ik sprak een man die net zijn huis uit kwam lopen met twee honden. Hij woont in een oude fietsenfabriek uit 1894. Naast zijn huis is een restaurant in de oude smederij, waarin de fietsenfabrikant was begonnen als wagenmaker. De fabriek groeide zo hard, vertelde de bewoner, dat er al snel een nieuwe pand moest worden gebouwd buiten de stad. Dat pand staat er niet meer overigens, daar staan nu appartementen. De oude fabriek stond een tijdje leeg en werd daarna als woonruimte in gebruik genomen. Hij woont er al jaren met plezier. We verwonderen ons samen over het prachtige metselwerk. En dat voor een fabriekspand! Tegenwoordig is dat toch wel anders. Dat zag ik onlangs nog ontstaan, toen een nieuw winkelpand werd gebouwd: een constructie van metaal met golfplaten er tegenaan. Veel meer is het niet. Snel gebouwd en net zo snel weer afgebroken. In zo'n pand zal nooit iemand willen wonen als de fabriek moet verhuizen. Te lelijk om naar te kijken.
Ik ontdek nog een hofje dat ik nooit eerder heb gezien en een gasthuis uit de 17e eeuw. Het is gesticht door een rijke juffer. Zes kamers zijn het voor oudere vrouwen van onbesproken gedrag. Ik bedenk dat deze oudere vrouwen dan echt arm zullen zijn geweest, als ze geen weduwe waren. Veel mogelijkheden om geld te verdienen waren er niet. En vrouwen kregen (net als nu) vaak minder betaald dan mannen. Voor vrouwen was dan prostitutie een laatste middel van overleven. Maar dan ben je dus niet onbesproken meer. De wandeling roept wel wat mijmeringen op. Op de plaquette op de muur lees ik dat nazaten uit de familie nog steeds in het bestuur zitten van het gasthuis. Dat is toch bijzonder! Ik geniet van zulke oude dingen om me heen. Niet alleen de huizen, de bomen, de hofjes of het straatbeeld maakt te wandeling zo aantrekkelijk. Het zijn ook de verhalen die ik onderweg tegenkom, de ouderdom en de gedachte dat generatie na generatie hier gewoond en geleefd hebben in alle mogelijke omstandigheden. En dat het in mijn eigen stad is, maakt het alleen nog maar mooier. Ik ga dit zeker vaker doen en ik kan het iedereen aanraden.
Heeft iemand nog een tip?
zaterdag 7 mei 2016
De winkel inrichten
Vandaag had ik weer een heerlijke dag. Wakker worden met de zon en vogelgezang. Lekker een kopje thee op bed en dan de tuin in. Beetje de planten sproeien, wat nieuwe dingen zaaien en daslook knippen om in te maken. Allemaal in de zon. Rond het middaguur was er een schaaltje aardbeien met cottage cheese, want het is opnieuw een vastendag. En toen was het tijd om naar de winkel te gaan.
Het is altijd weer een verrassing wat er te vinden is in de schuur, na twee weken 'inbreng', zoals we dat noemen. Ik zeg altijd dat ik ga schatgraven, en zo voelt het ook echt. Deze week waren er veel antieke, of in ieder geval oude dingen. We hebben een soort lopende band ontwikkeld. Ik verzamel alle spullen die ik in de winkel wil hebben en zet ze in de keuken. Daar wast iemand anders alles af en zet het op tafel in het kantoor. Ik prijs het dan, vaak in onderling overleg en zet het in de winkel. Dat doe ik dan op kleur, materiaal of thema. Als we bijzondere dingen zien, zoekt iemand uit op Internet wat de waarde zou kunnen zijn.
De foto hierboven geeft wel een goed beeld. Op de bovenste plank staan vooral dingen van zinke en roestvrij staal. Het overgrote deel heeft ook met planten te maken. Op de onderste plank is er een combinatie van rood en wat ik maar noem 'grootmoeders keuken'. We hadden oude puddingvormen, een antieke nootmuskaatrasp, een oud tinnen theekistje en een soort ragebol in het klein. In het kistje op de achtergrond komt alles samen.
De onderste plank op deze foto is duidelijk: zo veel mogelijk zwart en een beetje wit. Dat zijn de makkelijke planken. De plank er boven is een ander verhaal. We begonnen met de vaas die rechtsachter staat. Het leek een bijzonder object, maar we konden niets vinden op Internet. We vonden er de kleurige borrelglaasjes bij en het rode potje op de voorgrond. Daar stond ook een merkje onderop. Op Internet vonden we wat ervoor gevraagd werd en daar bepaalden we de prijs op. Na een hele middag prijzen en zoeken, weet ik niet meer hoeveel...
De kopjes rechts zijn designkopjes. De set stond voor € 21,00 op een site. We besloten ze apart te prijzen voor € 2,50 per stuk. De overige glazen en bakjes zijn er op kleur bij gezet. Die zijn verder niet heel waardevol, maar er ontstond wel een heel vrolijke plank in primaire kleuren.
Nog één voorbeeld. De onderste plank bevat wat dingen die al langer in de winkel staan. Het gaat om de drie vazen en het bord aan de linker kant. Na zes weken prijzen we de spullen af en gaan ze in de koopjeskast. Twee weken daarna gaan ze helemaal uit de winkel en doen we ze in dozen voor een andere kringloop. Soms doen we de dingen nog in een bak die buiten staat. Dan kost het bijna niks, maar hebben we tocht nog een beetje opbrengst. Je ziet het niet goed op de foto, maar in de kommetjes zit een vleugje groen, waardoor er een mooie eenheid op de plank ontstond. Het doosje op de voorgrond heeft alle kleuren die op de plank voorkomen. Zo wordt het een eenheid.
De bovenste plank is weer een heel ander verhaal. Ik begon met het witte brievenbakje. Je kunt het niet goed zien, maar er staat 'post' op. Ik dacht dat het leuk zou zijn om iets te doen met het thema post, omdat ik wist dat we twee koperen posthoorns hadden. Iemand anders kwam toen met de scheepsbel en de mijnlamp. Het moeilijkste punt was: hoe prijzen we dit. Eerst zochten we op Internet. Daar vonden we geschikte prijzen voor de bel en de hoorns, maar niet voor de lamp. Daarom belde ik een vriend van mij, die bij een museum werkt en veel van mijnwerk afweet. Na enig heen en weer praten kwamen we op een prijs. Koper is duur, dus lagen de prijzen voor onze winkel hoog. Rond de €25,00. Maar ja, we krijgen soms opkopers binnen. Die verdienen er dan later heel veel geld aan. Dat geld hebben wij liever voor de kinderen.
Links op de plank staat blauw met koperbruin. Dat was een aanvulling die verder niet veel met post, scheepvaart of wat dan ook te maken had. De plank moest vol. Ik doe mijn best om het zo boeiend mogelijk te maken. Maar ja, we werken wel met wat we binnen krijgen.
Dit werk is echt verslavend. Deze maand ben ik drie keer in de winkel. Er waren gaten in het rooster en dat kan natuurlijk niet. Tja, als ik plezier heb en tegelijk een bijdrage lever aan de veiligheid van kinderen....
woensdag 4 mei 2016
Lof der zorgvuldigheid - Benedictus
Ooit trok het mijn aandacht. een boek bij iemand op de plank liggen: een levensregel voor beginners. Het is een prachtig vormgegeven boek. Een uiting van monastieke eenvoud met prachtige foto's. De schrijver, Wil Derkse, heeft jarenlang als niet-religieus deel uitgemaakt van een kloosterorde die de regel van Benedictus volgden. Hij is gegrepen door de regel en heeft in dit boek een indrukwekkende vertaling gemaakt naar het leven van vandaag.
Misschien is het de stilte, misschien de eenvoud of de regelmatige levens, kloosters hebben altijd een aantrekkingskracht op me gehad. Daarom moest ik het boek hebben. Het is prachtig geschreven met een soort bescheidenheid die je niet meer zo vaak tegen komt. Een contact met die doorleefde kennis van een zorgvuldig bestudeerde levensregel.
Wil Derkse beschrijft in het boek onder meer de Hildegardisabdij in Duitsland, waar de levensregel van Benedictus de dagen bepaalt. Drie dingen vallen hem daar op. Aan iedere activiteit wordt evenveel aandacht besteed, zo schrijft hij. En daarnaast is er de kalme schoonheid en de goed onderhouden orde van de abdij. Hij noemt het voorbeeld goed geschikte bloemen en schoongemaakt en goed onderhouden gereedschap (dat heb ik eerder gehoord...). En tot slot, de ene activiteit is niet belangrijker dan de andere. Schoonmaakwerk staat niet onder het maken van een kunstwerk. Het is gelijkwaardig.
De uitnodiging die er van uit gaat, is om in alle dingen zorgvuldig te zijn. Dezelfde zorg aan iedere taak, dezelfde aandacht en in dezelfde ordelijkheid en schoonheid. Het klinkt mij geweldig in de oren. En tegelijk weet ik dat ik liever de afwas afraffel dan het lezen van een boek. Gelukkig is de levensregel een regel voor beginners. Er is geen regel voor gevorderden, want kennelijk bestaan die niet. Iedereen is steeds opnieuw een beginner is aandacht, in zorgvuldigheid. Dat is een troost. Beginnen kun je namelijk steeds opnieuw doen.
Tegenwoordig noemen we de zorgvuldigheid en aandacht allemaal mindfulness. Wil Derkse geeft daar in het boek ook veel aandacht aan. Maar het is (zeker voor mij als historicus) toch leuk om te weten dat Benedictus van Nursia in de zesde eeuw al richtlijnen gaf voor wat nu zo in de mode is.
zondag 1 mei 2016
Gekregen, gevonden of gekocht III
Gekregen
Ik ontving een fles wijn als dank voor mijn hulp bij een tentoonstelling. Zonder alcohol met bubbels. Ik was sceptisch. Maar ik vond het best lekker en kan me voorstellen dat ik dit soort bubbels vaker ga drinken. Op een mooie zomeravond in de tuin. Helpt je toch om op de langere termijn scherp te blijven.
Twee glaasjes zouden worden weggegooid in mijn kringloopwinkel. Ik heb daarin kaarsen kan gemaakt voor mezelf. Regenboog kaarsen noem ik ze. De restjes was die nog in het pannetje zitten als ik klaar ben met de nieuwe kaars, doe ik in deze bakjes. Allerlei kleuren dus. Het staat wel leuk, zo achter glas. Ze branden bij mij twee kinderen van SOS kinderdorpen. Steeds als ik een restje over heb, kan het in zo'n potje en heb ik altijd een kaarsje voor de kinderen in voorraad.
Er waren vijf licht gebogen paarse kaarsen ingeleverd. Twee hadden zelfs al gebrand. Ze konden niet meer in de winkel, dus heb ik ze meegenomen. De nog goede kaarsen worden omgesmolten, de twee die al hebben gebrand, gebruik ik zelf. Ik heb een verzilverde kleine kandelaar, die van mijn moeder is geweest. Hij staat bij mijn Boeddhabeeld. Voorlopig brand daar een mooie vlam.
We leggen geen tijdschriften in de winkel die ouder zijn dan een jaar. En er kwam een grote stapel oude G*rasduinen en G*roei en B*loei binnen. Die tijdschriften verouderen eigenlijk niet, vind ik. Soms zijn er mooie kerstnummers, die we bewaren voor december, maar verder houden we de regel wel aan dat oude tijdschriften niet ik de winkel komen. Ik kon ze dus meenemen naar huis. Voorlopig heb ik genoeg eyecandy en inspiratie voor tuin en natuur. Ik scheurde er ook ideeën uit voor familieleden en vrienden en de tijdschriften die nog heel waren, heb ik op mijn werk neergelegd voor anderen om mee te nemen. De tijdschriften waar ik dingen uit heb gescheurd, gaan naar een vriendin die graag collages maakt. Zo probeer ik wat ik krijg ook weer door te geven.
Tot twee keer toe lagen er bananen bij de kassa van de supermarkt, die kennelijk te oud was om te verkopen. De eerste keer dacht ik dat ik de verkoopster wees op bananen die iemand vergeten had, maar dat bleek niet zo te zijn. De banaan was nog prima, het bruin zat vooral aan de buitenkant. Ik deed hem door de witlofsalade met bieslook uit de tuin, walnoten, rozijnen en een mengsel van mierikswortel en room. Van de tweede banaan maakte ik een smoothy met appel en kaneel
Opgeraapt
De vorige keer had ik het al over de dikke elastieken die ik soms op straat vind. De afgelopen tijd vond ik nog meer. Je moet ze wel willen oprapen. Ik vond drie zakdoeken de afgelopen tijd. Een blauw geruite een roze geruite en één met blauwe strepen. Te leuk om te laten liggen. Voorzichtig aan het hoekje pakken maar. De volgende zondag, toen er toch kokend water op de Coox stond, kookte ik ze uit met soda en zeep. Prima te doen. En nu heb ik ze in gebruik. Ik houd niet van papieren zakdoeken. Dus was dit een mooie aanvulling op mijn verzameling.
Ik vond twee kleine vingerpoppetjes die naar de kringloopwinkel gaan. Ik heb ze gewassen en nu liggen ze te wachten tot mijn volgende vrijwilligersmiddag. Het gebeurt niet zo vaak meer, maar soms vind ik nog een postbode-elastiek. Ik vind ze heel handig om het kaasdoek over de pot te spannen waarin ik mijn kiemen kweek.
Gekocht
In de kringloop vond ik een setje in twee tinten groen, een hemdje (€ 1,25) en een wikkelshirt (€ 4.25) en een ketting voor (€ 4,00). De afgeprijsde spullen in de supermarkt waren niet heel erg naar mijn smaak, eerlijk gezegd. Ik vond een potje tomatenchutney voor €1,00 het was al afgeprijsd eerder naar 1,49. Wat het oorspronkelijk gekost heeft weet ik niet. Lekker wat cottagecheese op een paar plakjes stokbrood en daar wat chutney op. Het lijkt een heerlijk vooraf-hapje te zijn voor een dinertje. Binnenkort heb ik diverse eetafspraken staan. Het welkomshapje is geregeld. Ik kocht ook nog een paar potten tahinesaus voor €0,60, die ik eerder ook gekocht heb. Ze zijn namelijk heel lekker en heel makkelijk om een feestelijke maaltijd mee te maken.
Ik ontving een fles wijn als dank voor mijn hulp bij een tentoonstelling. Zonder alcohol met bubbels. Ik was sceptisch. Maar ik vond het best lekker en kan me voorstellen dat ik dit soort bubbels vaker ga drinken. Op een mooie zomeravond in de tuin. Helpt je toch om op de langere termijn scherp te blijven.
Twee glaasjes zouden worden weggegooid in mijn kringloopwinkel. Ik heb daarin kaarsen kan gemaakt voor mezelf. Regenboog kaarsen noem ik ze. De restjes was die nog in het pannetje zitten als ik klaar ben met de nieuwe kaars, doe ik in deze bakjes. Allerlei kleuren dus. Het staat wel leuk, zo achter glas. Ze branden bij mij twee kinderen van SOS kinderdorpen. Steeds als ik een restje over heb, kan het in zo'n potje en heb ik altijd een kaarsje voor de kinderen in voorraad.
Er waren vijf licht gebogen paarse kaarsen ingeleverd. Twee hadden zelfs al gebrand. Ze konden niet meer in de winkel, dus heb ik ze meegenomen. De nog goede kaarsen worden omgesmolten, de twee die al hebben gebrand, gebruik ik zelf. Ik heb een verzilverde kleine kandelaar, die van mijn moeder is geweest. Hij staat bij mijn Boeddhabeeld. Voorlopig brand daar een mooie vlam.
We leggen geen tijdschriften in de winkel die ouder zijn dan een jaar. En er kwam een grote stapel oude G*rasduinen en G*roei en B*loei binnen. Die tijdschriften verouderen eigenlijk niet, vind ik. Soms zijn er mooie kerstnummers, die we bewaren voor december, maar verder houden we de regel wel aan dat oude tijdschriften niet ik de winkel komen. Ik kon ze dus meenemen naar huis. Voorlopig heb ik genoeg eyecandy en inspiratie voor tuin en natuur. Ik scheurde er ook ideeën uit voor familieleden en vrienden en de tijdschriften die nog heel waren, heb ik op mijn werk neergelegd voor anderen om mee te nemen. De tijdschriften waar ik dingen uit heb gescheurd, gaan naar een vriendin die graag collages maakt. Zo probeer ik wat ik krijg ook weer door te geven.
Tot twee keer toe lagen er bananen bij de kassa van de supermarkt, die kennelijk te oud was om te verkopen. De eerste keer dacht ik dat ik de verkoopster wees op bananen die iemand vergeten had, maar dat bleek niet zo te zijn. De banaan was nog prima, het bruin zat vooral aan de buitenkant. Ik deed hem door de witlofsalade met bieslook uit de tuin, walnoten, rozijnen en een mengsel van mierikswortel en room. Van de tweede banaan maakte ik een smoothy met appel en kaneel
Opgeraapt
De vorige keer had ik het al over de dikke elastieken die ik soms op straat vind. De afgelopen tijd vond ik nog meer. Je moet ze wel willen oprapen. Ik vond drie zakdoeken de afgelopen tijd. Een blauw geruite een roze geruite en één met blauwe strepen. Te leuk om te laten liggen. Voorzichtig aan het hoekje pakken maar. De volgende zondag, toen er toch kokend water op de Coox stond, kookte ik ze uit met soda en zeep. Prima te doen. En nu heb ik ze in gebruik. Ik houd niet van papieren zakdoeken. Dus was dit een mooie aanvulling op mijn verzameling.
Ik vond twee kleine vingerpoppetjes die naar de kringloopwinkel gaan. Ik heb ze gewassen en nu liggen ze te wachten tot mijn volgende vrijwilligersmiddag. Het gebeurt niet zo vaak meer, maar soms vind ik nog een postbode-elastiek. Ik vind ze heel handig om het kaasdoek over de pot te spannen waarin ik mijn kiemen kweek.
Gekocht
In de kringloop vond ik een setje in twee tinten groen, een hemdje (€ 1,25) en een wikkelshirt (€ 4.25) en een ketting voor (€ 4,00). De afgeprijsde spullen in de supermarkt waren niet heel erg naar mijn smaak, eerlijk gezegd. Ik vond een potje tomatenchutney voor €1,00 het was al afgeprijsd eerder naar 1,49. Wat het oorspronkelijk gekost heeft weet ik niet. Lekker wat cottagecheese op een paar plakjes stokbrood en daar wat chutney op. Het lijkt een heerlijk vooraf-hapje te zijn voor een dinertje. Binnenkort heb ik diverse eetafspraken staan. Het welkomshapje is geregeld. Ik kocht ook nog een paar potten tahinesaus voor €0,60, die ik eerder ook gekocht heb. Ze zijn namelijk heel lekker en heel makkelijk om een feestelijke maaltijd mee te maken.
Abonneren op:
Posts (Atom)
Plannen voor 2024
Het hoeft natuurlijk niet ... plannen voor een nieuw jaar, maar Ik zou ook op mijn verjaardag plannen kunnen maken of op een willekeurig an...
-
Ik heb drie soorten kool in mijn tuin: boerenkool, eeuwige moes en cavalo nero. De zaden van de cavalo nero kocht ik in Vilandry tijdens mi...
-
In mijn zoektocht naar het goede leven wil ik ook inzicht hebben in wat ik uitgeef, zeker nu mijn droom van financiële onafhankelijkheid zo ...
-
Ik heb weer behoorlijk veel dingen verzameld de afgelopen weken. Een deel daarvan is al weer naar de winkel van Terre des Hommes gegaan en ...