In oktober 1911 schrijft mevrouw Hoek een brief aan haar zus. Ze is enthousiast over de nieuwe aanwinst in haar huis: een prachtige nieuwe kachel. Het was een cadeau voor haar zilveren bruiloft: Ruitjes van mica en sterk genoeg om een flink vertrek te verwarmen. Ze hoefde hem nog niet aan te doen terwijl ze haar brief schreef want het was nog 15 graden in de kamer.
15 Graden dus! Warm genoeg om zonder kachel te doen. Ik weet niet wanneer de kachel wel aan ging bij mevrouw Hoek, dat vertelt het verhaal niet. Maar het is een mooi perspectief. Wat is een acceptabele temperatuur in huis? Nu we in een energiecrisis zitten, is dat wel weer een vraag geworden om te stellen.
Ik heb deze informatie uit het boek 'Leven op Stand' van Ileen Montijn. Zij bewijst keer op keer in haar boek dat zuinigheid voor de hele Nederlandse bevolking begin vorige eeuw boven comfort ging. Ook voor de rijken in hun grote, mooie huizen. Daar komt nog bij dat er heel grote groepen mensen waren die het veel kouder hadden. Iedereen kent wel de verhalen van het water dat bevroren was in de lampetkan.
Ieder jaar probeer ik de kachel (lees CV, niet de gaskachel, die gebruik ik niet meer) pas aan te zetten na de Zuidlaarder markt. Dat was lange tijd gebruikelijk. De kachel kwam pas weer in de kamer na de Zuidlaarder markt en ging er voor de lenteschoonmaak weer uit. Of het nou warm of koud was buiten, dat maakte niet uit. Er waren ook huizen waar de kachel het hele jaar in de kamer stond, maar dan was de kachel ook om op te koken. Een oudere dame vertelde me ooit eens dat ze in de zomer het huis uit vluchtte omdat het zo vreselijk warm was als haar moeder aan het koken was.
Afgelopen weekend was het zover: de Zuidlaarder markt. Ik had dus de kachel aan kunnen doen. Maar ja, als het niet nodig is. De zon schijnt iedere dag wel een tijdje mijn voorkamer in en als ik de suitedeuren dicht houd, hoef ik maar een kleine ruimte warm te krijgen. Net als bij iedereen is mijn energierekening die mijn leverancier mij voorstelt behoorlijk gestegen. Ik betaalde 35,00 per maand en dat wordt nu 181,00. Het is nog te overzien, maar het is wel 5 keer zoveel! Extra reden om zo min mogelijk te stoken.
Gisteren was het wel even tijd om de kachel aan te zetten: ik kreeg een vriendin te eten. Ik wil graag dat gasten zich comfortabel voelen als ze bij me op bezoek komen en niet iedereen kan 17 graden aan. Ik had haar wel gevraagd iets warms aan te doen zodat ik niet heel hard hoefde te stoken. Ik heb de kamer naar 19,5 opgestookt en toen zij kwam de thermostaat weer laag gezet. Als je samen in een ruimte zit en de kaarsen branden, dan blijft te temperatuur wel zo rond de 19 graden, is mijn ervaring.
We hadden het heel gezellig en we hebben het geen moment koud gehad. Nu zit ik weer in een onverwarmd huis, lekker op de bank met een omslagdoek om en pantoffels aan mijn voeten.
Hopelijk houd ik het nog lang uit zonder dat de CV aan hoeft.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten