Als ik aan het eind van de avond weer thuis kom, vind ik het ook onzin om de verwarming aan te doen. Ook voor dat ene uurtje is dat wat overdreven. Daarom ben ik zo gelukkig met mijn gaskacheltje. Als ik de suitedeuren dicht doe en vlak bij de kachel ga zitten, is het absoluut warm genoeg. Een kopje thee erbij en het is compleet. Als het dan toch te koud is, heb ik altijd nog een stuk van de grand foulard.De warmte van een kachel is niet te vergelijken met de warmte van een CV. Een collega van mij woont in een huis met alleen maar kachels. Als hij bij mensen op bezoek gaat die CV hebben, kleedt hij zich altijd extra warm. Voor hem voelt CVwarmte kil. Ik ben het met hem eens dat de warmte van een gaskachel veel gloeiender is, veel intenser. De warmte van vlammen en die van de zon is met niets te vergelijken en verreweg de lekkerste warmte. Daarom geniet ik zo van mijn kachel.
We zijn in de afgelopen eeuw aan een hoop comfort gewend geraakt. Een eeuw geleden hadden de meeste huizen kolenkachels. Als de lente begon, gingen de kachels naar de zolder en ze kwamen pas weer terug als de Zuidlaarder markt begon. Dat was in de loop van oktober. De afgelopen twee weken hebben we kunnen meemaken hoe koud het nog kan zijn als de lente al begonnen is. Dat maakte toen niet uit: doe maar een extra trui aan.
Zo schreef een vrouw in 1911 aan haar zus dat ze zo blij was met de mooie nieuwe kachel, die ze had gekregen voor haar zilveren bruiloft. Niet dat hij al aan hoefde, want het was nog 15 graden in de kamer(1). Dat is wel even iets anders dan de 20 graden of meer in vele huizen, waarbij mensen in de winter nog in een dunne bloes zitten.
Ik heb in het afgelopen jaar gemerkt dat het een zaak is van gewenning. Als ik het kacheltje aan heb maar de verwarming uit laat, wordt het in de kamer nooit 20 graden. Dat geeft niet omdat ik toch vlak bij de warmte zit. In de rest van het huis is het dan dus koud: 14,5 graden. En toch heb ik daar weinig last van. Als ik naar de keuken ga, doe ik een omslagdoek om. En zo blijf ik warm. Het is dezelfde gewenning die ervoor zorgt dat ik de kachel eigenlijk niet meer hoger zet dan 19 graden. Meer heb ik niet meer nodig. Als ik gasten krijg, is dat een ander verhaal. Dan zet ik de verwarming op 20. Mensen moeten het niet koud hebben als ze bij me op bezoek komen.
Er zijn nog meer punten waarop we steeds luxer zijn gaan leven en steeds meer verbruiken. Het wassen van kleding en van onszelf, bijvoorbeeld. Een kleine zoektocht op Internet leert dat we per persoon per jaar zeven keer zoveel water gebruiken als in 1900. Sinds kort loopt het waterverbruik iets terug. Dat zou kunnen liggen aan de waterbesparende douchekoppen en toiletten die steeds meer worden gebruikt. Een goed teken.
Is het echt nodig om elke dag te douchen? Moet al onze kleding wel zo vaak worden gewassen? Ik vraag het me af. Toen mijn badkamer vorig jaar nog in verbouw was, waste ik me in de keuken aan de kraan. Om de paar dagen ging ik bij een vriendin onder de douche. En ik was net zo schoon als in de periode daarvoor, waarin ik elke dag onder de douche ging. We zouden toch ergens in het midden moeten kunnen eindigen.
Vroeger was zuinigheid gewoon en verspilling een teken van gebrek aan controle. Nu is dat niet meer zo algemeen. Voor grote groepen mensen is genieten meer het devies. Dat vind ik overigens prima. Ik wens iedereen een goed leven toe. Mijn gedachte is alleen, dat je beter en meer kunt genieten als je weet dat dat niet over de rug gaat van een ander, het milieu of de volgende generatie. Als grote groepen mensen bijvoorbeeld zuiniger zijn met water, dan zou dat kunnen betekenen dat de delen van de wereld, die nu een groot tekort hebben, meer water zouden kunnen krijgen. Ik ben daar voor en zal zeker de komende tijd nog zoeken naar mogelijkheden om op water te besparen.
(1) Ileen Montijn, Leven op stand.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten