Groeten uit Ghana

Mijn adoptiedochtertje uit Ghana stuurde me een kerstkaartje. Ze houdt van tekenen, dat is te zien. Rekenen vindt ze ook erg leuk. Nu wil ze weten wat ik in mijn vrije tijd graag doe. Het wordt tijd voor een nieuwjaarsgroet.

Dit meisje is pas kort mijn adoptiekindje. Tot nu toe steunde ik kinderen in Zuid Soedan. Mijn laatste 'zoontje' is meegegaan met zijn familie, die voor de burgeroorlog is gevlucht naar Kenia. Nu willen ze in Zuid Soedan even geen nieuwe sponsors toewijzen aan kinderen. Ze worden beheersd door de oorlog en al hun aandacht is nodig voor het beschermen en verzorgen van de kinderen.

Ooit koos ik voor (toen nog) Soedan omdat ik een tegenwicht wilde bieden aan de arabisering.  Er is veel veranderd sindsdien. In de tussenliggende jaren heb ik kunnen lezen wat de kinderen meemaakten. Hoe ze op de vlucht moesten en in noodgebouwen terecht kwamen. De burgeroorlog van Soedan is niet veel in het nieuws geweest. Er waren belangrijker zaken kennelijk. Ik vond het aangrijpend dit op deze manier te volgen. Veel persoonlijker.

Hoewel ik graag zou helpen, snap ik dat de verzorgers in Zuid Soedan hun aandacht beter kunnen gebruiken dan mij op de hoogte houden. In mijn hart wens ik ze kracht en moed. En nu steun ik een Ghanees meisje met een liefde voor tekenen.

Sneeuw! De eerste witte dag van het jaar. Het hing gisteren al in de lucht: lekker prikkende kou op mijn wangen. Precies het goede moment om mijn huis in te richten voor de kerst. Dit jaar ben ik thuis. Meestal vier ik kerst met anderen, maar dit jaar ben ik hier. Als ik niet thuis ben, maak ik niet zoveel werk van de versiering. Nu heb ik er de tijd voor genomen. 

Ik heb mijn mooie marmeren schoorsteenmantel versierd met lichtjes, kerstballen en dennenappels. De laatsten heb ik eerst behandeld. Ik heb ze in witte verf gedoopt en daarna deels geverfd met koperkleurige verf. De kerstballen zijn in allerlei bruin- en cremetinten en in verschillende vormen. Tussen de versiering staan dit jaar de adventskaarsen. Vandaag is nummer drie aan de beurt. 

Het verven van de dennenappels was verrassend. Toen ik ze in de verf had gedoopt, gingen ze dicht! Ik was nogal teleurgesteld. Zo wilde ik ze niet in mijn versiering hebben. Kennelijk gebeurt dat als ze nat worden. Dat had ik niet verwacht. Ze lagen al ruim een jaar in mijn schuur en ik dacht dat ze intussen wel dood waren. Dit mechanisme blijft blijkbaar. Ze zijn open gegaan toen ze weer droog waren en nu liggen ze zacht te glimmen in het licht van de kleine kerstlampjes en de kaarsen.

En in mijn vensterbank heb ik twee Franse vasen gezet met een grote bolkaars en groenversiering. Het groen komt uit mijn eigen tuin. Naar buiten stappen met mijn snoeischaar en hier en daar een mooie tak en mooi blad vinden en dat mee naar binnen nemen voor de versiering van mijn huis, ik vind het heerlijk. 

Hoe versier jij je huis?

Franse vrijdagen (slot)

In de afgelopen weken heb ik nog eens nagedacht over wat de Franse vrijdagen zo bijzonder maakt. Ze betekenen veel meer dan lekker eten, dat is wel duidelijk.

Het gaat om aandachtig koken, aandachtig genieten, me omringen met schoonheid en de tijd nemen voor het einde van de week en het begin van het weekend. Het gaat om het servies, om de wijn, het kaarslicht, de muziek op de grammofoon, de koffie of thee met het zoetigheidje erbij. De andere dagen ben ik snel met eten. Ik geniet ervan, dat is het niet, maar niet zo aandachtig als op vrijdag. Ik stap in mijn heerlijke huis in mijn cocon en geniet met volle teugen.

Ik kan me voorstellen dat ik dit ook zou kunnen als ik niet alleen zou leven. Met een partner of als een vriend of vriendin op vrijdag komt eten, kan dit ook prima. En in gezinnen zie ik het ook gebeuren. Misschien niet iedere week, maar het kan wel. Samen kiezen wat er op tafel komt, samen klaarmaken, samen de tafel in orde maken.

In mijn jeugd besloten mijn ouders bij hoge uitzondering dat het tijd was voor de luxe van Chinees halen. In een gezin met vijf kinderen met mijn vader als de kostwinner en mijn moeder als de huisvrouw, was dit echt een luxe. En zo behandelden we het ook: het damast kwam op tafel, het zondagse servies en bestek, de tafel stond vol kaarsen en het licht ging uit. We hadden een "diner".

Het is wel wat veranderd sinds dertig jaar geleden. De stad is vergeven van de bezorgers van alle mogelijke soorten eten (gelukkig steeds vaker op de fiets) en buiten de deur eten is voor veel mensen veel meer een gewoonte dan een luxe, ook voor mij. 

Dat maakt de vrijdagen bijzonder. Ik heb dit te danken aan mijn moeder die me het genieten heeft geleerd en / of het gen heeft doorgegeven. Dat is werkelijk iets om dankbaar voor te zijn. 

De lekkerste nieuwe recepten van 2018

Soep op het houtvuur
Dit vind ik net zo leuk als het inmaken van groenten. Het geeft een 'cottagegevoel': het gevoel van onafhankelijkheid en zelfstandigheid. Los daarvan vind ik vuur maken heerlijk. In het afgelopen jaar maakte ik pompoensoep, wortel-gembersoep en groentensoep op het houtvuur. Heerlijk!


Bonen met cashewnoten en hoisinsaus
Dit is gebaseerd op een recept uit de Allerhande van een tijd geleden. Ik knip vaak recepten uit supermarkttijdschriften. Ze komen in mijn kookmap en als ik een keer zin heb in iets nieuws, dan snuffel ik door die recepten. Ik heb dit recept door de tijd heen wat aangepast. Ik vind het zo lekker, dat ik het iedere week wel een keer eet.

Hoisinsaus is een zoete saus, gemaakt van sojabonen, rijstazijn, knoflook, rode pepers, suiker, zout en water. Het is te koop bij AH, maar ik koop het meestal bij een Aziatische winkel. Daar kun je grotere potten kopen voor hetzelfde geld.

Kook sperciebonen beetgaar. Snij in de tussentijd een ui in stukjes. Draai het gas uit en voeg chinese mie en judasoor paddestoelen toe. De mie en paddestoelen hoeven alleen maar te wellen. Verhit olie in een pan en bak de ui. Als de ui glazig is, voeg rauwe cashewnoten (tegenwoordig heel betaalbaar te krijgen bij Li*dl) en twee eetlepel hoisinsaus toe. Giet de bonen, mie en paddestoelen af. Als je paddestoelen te groot zijn, knip ze dan gewoon in kleine stukjes. Meng alles door elkaar en ga er goed voor zitten. Het is echt een heerlijk recept.


Roggebrood met huttekase, mierikswortel, karwij & bietjes.
Ik weet niet meer hoe ik aan dit recept kom. Het is een heerlijke weekendlunch, vind ik. Het is heel lekker en heel eenvoudig. Eerst een laagje mierikswortel en daarover smeer ik een laag hüttenkase. Dan strooi ik er karwijzaad over, niet teveel want het heeft een dominante smaak. Op de kaas leg ik dunne plakjes gekookte rode biet.

En dan heb ik nog de Egg Florentine, maar daar schrijf ik binnenkort over.

Opnieuw: inmaken

De fruitoogst was enorm dit jaar met deze oneindig lijkende warme zomer. De (wilde) braam heeft zelfs een deel van mijn schutting ontwricht door het gewicht van de vruchten. In september kreeg ik een appje van Jose. Ze wilde weten of ik zin had om appels, stoofperen en walnoten te komen halen. Dat heb ik me geen twee keer laten zeggen. Ik nam een pot zoetzure pompoen, die ik begin dit jaar gemaakt heb, voor haar mee. Na een gezellige ochtend bijpraten, ging ik naar huis met een mandje vol appels en peren en een tas walnoten.

Appels
Ik besloot de appels in te maken met rozijnen of gember of kaneel of kruidnagel of een combinatie van de ingrediënten. Ik hield het eenvoudig. De appels kort koken met een van de combinaties. Als alles goed heet is, gaat alles in een schone pot. Ik had drie soorten appels, de een wat 'moesiger' dan de ander. Iedere combinatie had dus een ander resultaat. Het mengsel gaat door mijn havermout, mijn yoghurt of mijn smoothie: een makkelijke manier om aan mijn vitamines te komen in de ochtend.

Stoofperen
Ik koos de stoofperen te maken met een fles Glühwein en wat extra kruiden. Net zo eenvoudig als de appels. Ik heb ook altijd een paar potten peren die ik in z'n geheel kook. Dat is vooral voor als ik gasten heb. Het is leuk voor een toetje met wat room of mascarpone of als extra bij een wintermaaltijd.

Druiven- en bramensap
Negen kilo druiven had ik. De druif is van de buren, maar hangt over de schutting. Een deel ging door een aantal smoothies, een deel heb ik laten hangen voor de vogels en de rest heb ik gekookt tot druivensap. Het was heel puur: de druiven gekookt en het sap opgevangen. Waarschijnlijk door de warmte van dit jaar was het sap onvoorstelbaar zoet. Ik heb water moeten toevoegen om het drinkbaar te maken.... voor mijn smaak dan. Ik maakte ook wat druivengelei, maar die viel echt mierzoet uit.

De bramen heb ik tot sap gemaakt volgens het recept van Helen Nearing uit Een Tevreden Leven: de bramen in een pot, wat siroop van honing en water erbij en dan de pot vullen met kokendheet water. Meteen daarna moet de deksel er op. Het was een test. Ik had nog nooit op deze manier sap gemaakt. Het sprak me aan omdat het zo makkelijk is. Na een paar weken heb ik het sap geproefd. Het is wel lekker, niet zo intens als het druivensap en ik zal het niet serveren aan vrienden, maar voor tussendoor voor mijzelf is het prima. Volgend jaar zal ik proberen het sap te maken van meer bramen per pot. Dat levert vast een betere smaak.

Rode kool
Voor iemand die alleen woont, zijn kolen vaak te groot. Gelukkig zijn ze lang te bewaren, ook als je er een stuk vanaf hebt gesneden. Spitskool en Chinese kool gebruik ik ook voor salades. Op die manier gaat een kool toch nog redelijk snel op. Rode kool in een salade vind ik niet echt lekker. Wat ik nu gedaan heb, is de hele kool in één keer koken met gember, kaneel en kruidnagel. Ik zoette de kool met een paar scheppen van de veel te zoete bramengelei. Daar was dit wel geschikt voor.

Ik serveerde de kool tijdens een winteretentje met een puree van aardappels en knolselderij en een aantal hele peertjes uit mijn voorraad. De rest van de kool deed ik in 8 potjes voor de komende 8 weken een snelle maaltijd, met wat appel uit mijn voorraad.

Het maken van voorraad vind ik heerlijk. Een plank in mijn voorraadkast vol met potjes fruit en groente geeft een een geweldig rijk gevoel. Het is natuurlijk in de moderne tijd niet nodig; ik woon drie straten van een goede supermarkt. En toch geeft het me het gevoel dat ik denk dat huisvrouwen vroeger hadden na de weck: laat de winter maar komen.

Terugblik 3 - De mooiste nieuwe aanwinsten van 2018

Japans bord
Van een van mijn vriendinnen kreeg ik op mijn verjaardag een Japans bord. Ze wist niet zeker of ik het leuk zou vinden, zei ze nog toen ze het me gaf. En ik wist niet wat ik zag! Ik ben dol op alles wat Japans is, dat wist ze en daarom was dit zo'n geweldige keuze. Waarom ze twijfelde, wist ze eigenlijk zelf ook niet. Ach.... als het maar goed komt, en dat deed het.

Enveloptas
Voor € 17,50 kocht ik een leren aktetas in de kringloopwinkel. Hij zag er slecht uit, het was duidelijk dat de vorige eigenaar niet aan tassen poetsen doet. Maar door de lelijkheid heen was de kwaliteit duidelijk te zien. Met mijn bruine schoensmeer poetste ik al snel een prachtige tas tevoorschijn. De tas heeft een aparte vakjes met ritsen, zodat ik mijn spullen heerlijk geordend kan meenemen. A4 past er precies in. Een aankoop die jaren en jaren mee kan.

Tafel
Hier hoef ik niet al te veel over te schrijven want dat heb ik al gedaan. Zo ziet de tafel er in uitgeklapte vorm uit: ideaal voor een intiem dinertje, dacht ik!

Tuinstoelen
Jaren geleden, toen ik nog in een veel groter huis woonde, had ik vier grote rieten stoelen. Na de verhuizing waren ze ondergebracht bij vrienden. Ik had geen ruimte meer voor zulke kolossen nadat ik besloten had dat klein wonen beter bij me past. Dit voorjaar vroegen de vrienden mij of ik de stoelen terug wilde voor de tuin. Zij hadden een officieel loungeset gekocht. Heel modieus, en nu was er geen ruimte meer voor de stoelen.

Ik kan er twee plaatsen in mijn tuin en wilde ze graag hebben. Ik vroeg een collega met een grote auto of hij me wilde helpen ze op te halen, in ruil voor een maaltijd. En natuurlijk wilde hij dat. Deze zomer maakte mijn zus nieuwe kussens in de stoelen. Ik koos voor een stof die lijkt op een middeleeuws wandtapijt met dieren erop afgebeeld. Mijn zus en ik noemen de plek van de stoelen nu Maerlandts hoekje, naar de middeleeuwse schrijver over de wonderen van de natuur. De kussens liggen intussen in de schuur en de stoelen zijn afgedekt, maar volgend jaar zal ik zeker genieten van mijn nieuwe aanwinsten.